Tijd voor een test! Je kent hem wellicht al, maar voor velen blijft het een uitdaging. Probeer zo snel mogelijk onderstaande kleuren van de letters op te noemen. Focus je daarbij echt op de kleuren en niet op het voorlezen van de woorden:

Probeer vervolgens hetzelfde nog eens:

De tweede reeks blijkt lastiger. Dat komt doordat onze hersenen twee verschillende systemen hebben (aldus psychologen Keith Stanovich en Richard West):

• “Systeem 1 werkt automatisch en snel, met weinig of geen inspanning en geen gevoel van controle.
• “Systeem 2 omvat bewuste aandacht voor de mentale inspanningen die worden verricht, waaronder ingewikkelde berekeningen. De werking van Systeem 2 wordt vaak gekoppeld aan de subjectieve ervaring van handelingsvermogen, keuze en concentratie.”

(Daniel Kahneman, Ons feilbare denken – Thinking, fast and slow, 2011).

Communiceren met je medewerkers

Mensen hebben over het algemeen een voorkeur voor systeem 2. Het helpt ons namelijk de juiste keuzes te maken, die we tegenover onszelf en anderen kunnen verantwoorden. Het brengt een bepaalde zekerheid met zich mee. Maar zet je schrap: 98% procent van alle keuzes die je op een dag maakt, maak je met systeem 1. Dus met je onbewuste.

Door je dit te beseffen, snap je misschien wat beter waarom je medewerkers niet altijd doen wat je wil dat ze doen. Organisaties bieden zóveel op het gebied van duurzame inzetbaarheid, het is écht gratis en het helpt medewerkers écht verder. Dat hebben we zó vaak gezegd, we hebben zúlke mooie evenementen en communicatiemiddelen gecreëerd en ze zeggen zélf ook dat ze het belangrijk vinden. Waarom krijg ik dan nog steeds niet iedereen in beweging? Nou, omdat er dus maar 2% van al die keuzes bewust wordt gemaakt. Voor de rest vallen we terug in oude gewoontes, zoeken we het gemak op, luisteren we naar ons gevoel. Ook al willen we echt wel anders.

Beïnvloeden van systeem 1

Heeft het dan geen zin om communicatiemiddelen in te zetten? Zeker wel. Deze richten zich wellicht met name op systeem 2, maar beide systemen communiceren ook met elkaar. Maar het is wel verstandig om daarnaast strategieën te bedenken waarmee je direct inspeelt op systeem 1. En daar zijn we ons bij Inhealth in rap tempo in aan het ontwikkelen. Voor verschillende bedrijven ontwikkelen we ideeën en prototypes waarmee we medewerkers makkelijker de gezonde keuzes kunnen laten maken. Zonder dat ze daarbij na hoeven te denken dus. Gewoon op de automatische piloot.

Gedragsontwerp inzetten in jouw organisatie

In een volgend artikel zal ik terugkomen op onze aanpak. Hoe doen we dat dan precies, inspelen op systeem 1? Mocht je in de tussentijd al behoefte hebben aan meer uitleg of voorbeelden, laat het me weten! Dan slingeren we onze systeem 2 hersenen aan om de diepte in te gaan.