Onbewuste gedragsbeïnvloeding: hoe werkt dit?

Medewerkers die gezond en vitaal zijn, continu werken aan hun vakkennis en vaardigheden en bevlogen aan het werk zijn, welke organisatie wil dit nu niet? Dagelijks zien wij interessante onderzoeken voorbijkomen die het belang van vitale en duurzame inzetbare medewerkers benadrukken. Gelukkig zijn er in Nederland steeds meer organisaties die met deze thema’s aan de slag zijn. In de praktijk zien wij in toenemende mate de vraag ontstaan om organisaties te ondersteunen om medewerkers in beweging te krijgen. Veelal zijn er legio aan interventies aanwezig waar medewerkers gebruik van kunnen maken. Maar hoe komt het toch dat medewerkers die er zichtbaar profijt van kunnen hebben hier toch geen gebruik van maken? Hoe kan je het gedrag van de medewerkers op een positieve manier beïnvloeden? Hierbij delen wij een belangrijk inzicht om gedragsbeïnvloeding te bewerkstelligen.

Om medewerkers in beweging te krijgen is het van essentieel belang om te weten hoe mensen keuzes maken en beslissingen nemen. Wist je bijvoorbeeld dat 98% van onze keuzes in ons onderbewuste brein (systeem 1) wordt genomen? Daniel Kahneman, de eerste psycholoog ooit die de Nobelprijs voor de economie heeft gewonnen kwam tot deze ontdekking en heeft dit uitgewerkt in het boek ‘Thinking Fast en Slow’. In dit boek onderscheidt hij 2 verschillende denkprocessen in ons brein, systeem 1 en systeem 2.

Het gedragsbeïnvloeding model: inzetten op onbewuste, automatische processen

  • Systeem 1 gaat snel, is onbewust, automatisch en moeiteloos. Zonder echte bewustzijn of controle maken wij beslissingen. Gemiddeld maken wij per dag zo’n 35.000 beslissingen, maar gelukkig hoeven wij niet overal bewust over na te denken! Hoe bewust neem je gedurende de dag bijvoorbeeld de beslissing om de lift te nemen in plaats van de trap? Hoe vaak graai je onbewust in de pot met drop bij je collega op het bureau of drink je meer koffie dan goed voor je is?
  • Systeem 2 is een langzaam denkproces. Kenmerken zijn: doordacht en bewust. Het gaat over rationeel denken, een gecontroleerd denkproces dat veelal de meeste moeite kost. Hierbij kan je denken aan het maken van een moeilijke rekensom of het oplossen van een complex probleem op het werk. Slechts 2% van ons denken gedurende de dag bestaat uit systeem 2 denken.

Bovenstaande inzichten uit de gedragspsychologie helpen ons om medewerkers te beïnvloeden naar het gewenste gedrag (bijvoorbeeld gezonder eten, meer bewegen, stimuleren om te ontwikkelen). Doordat veel van onze beslissingen en keuzes in ons onderbewuste brein worden genomen is het raadzaam hierop in te spelen. Als je echt impact wil maken op het gedrag van jouw medewerkers is het belangrijk om opties aan te bieden die een positief effect hebben op het gedrag, zonder dat de medewerker hier bewust over na hoeft te denken.

Voorbeelden in de praktijk

Een mooi voorbeeld hoe gedrag onbewust beïnvloedt kan worden is de trap bij ons op kantoor. Bij binnenkomst staat deze pontificaal in beeld. Iedereen in het pand neemt de trap, terwijl er toch echt een lift aanwezig is in het gebouw. Hoe anders is dit bij veel andere bedrijven waar medewerkers vaak met 10-tallen tegelijkertijd staan te wachten op de lift? Veelal zit de trap achterin het pand verborgen en is het verre van uitnodigend om deze te nemen. Ook hier geldt, mensen kiezen voor de gemakkelijke en aantrekkelijke optie.

Dit inzicht kan ook inzet worden op andere vlakken. Denk aan het ontmoedigen van roken door de rookplekken zo onaantrekkelijk mogelijk te maken. Een ander voorbeeld is het promoten van gezonde voeding door de prijzen hierop te verlagen en door de prijs voor ongezonde producten te verhogen. Ook kan dit ingezet worden om medewerkers te stimuleren om actief aan de slag te gaan met hun ontwikkeling door trainingen aan te bieden onder werktijd.

Om met bovenstaande principes aan de slag te gaan is het belangrijk om focus aan te brengen. Welke gedragingen zie je binnen je bedrijf en waar wil je werk van maken? Wat is het gewenste gedrag en welke concrete stappen kun je zetten om dit gedrag zo gemakkelijk mogelijk te maken voor je medewerkers?

Met ons van gedachten wisselen?

Wij denken graag mee om slimme en toepasbare oplossingen te bedenken voor jouw medewerkers.

   .

Kom in contact
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Send this to a friend